1.c Oosterwoolde in die tied

<body oncontextmenu=”return false;”> <img src=”http://www.dorpskerk-oosterwolde.nl/Afbeeldingen/Droefkaemerbossien.jpg” alt=”Et Droefkaemerbossien” /> D’r bin argeminten d’r vanuut te gaon dat Oosterwoolde iene van de ooldste Stellingwarfse parochies is. Dat ‘oold’ is vanzels relatief, want de toponiemen die uutgaon op woold bin deurgaons niet de allerooldste. Trouwens ok de dörrpskarke van Oosterwoolde vertoont gien sporen van een uutzonderlik hoge oolderdom. Mar beide feiten zeggen niet alles, want een dörrp wol in et verleden nog wel es van naeme veraanderen en ok een wat jongere karke kan een vule ooldere veurganger had hebben. Zoas ik eerder beweerde gao ik d’r vanuut dat Oosterwoolde ontstaon is an et Grote Diep. Grouwstra is van miening dat we et plak van de ooldste karke dan ok noordelik van et Oost en de Kuperstreek zuken moeten. Hi’j het et over een stok laand dat in oolde dokementen mit ‘Droefkaemer’ anduded woddet. Die veldnaeme zol d ‘r op wiezen kunnen, dat dat et oolde karkestee west het. Tegenworig is op dat perceel een bossien te vienen mit een pad d’r deurhenne. Wie wet zol archeologisch onderzuuk op dat plak nog es wat an et locht brengen kunnen. Dezelde schriever wist d’r ok op dat et Droefkaemerbossien vanoolds karkelaand was en heurde bi’j de Oonze Lieve Vrouwe-vikari’j, een plaets op et Oost die hiernao nog naoder an de odder komt. Op de kadastroale kaorte van 1832 binnen zudelik van et Grote Diep en noordelik van wat now et Oost en de Kuperstreek hiet, sporen te zien van een oold pad . Et begon zowat bi’j de Oosterbrink en leup van daorweg naor et westen, richting Prandinge. Et zol wezen kunnen dat dat de ooldste bewoningsasse west het van Oosterwoolde. <img src=”http://www.dorpskerk-oosterwolde.nl/Afbeeldingen/Kaorte-1832.jpg” alt=”Kaorte uut 1832″ /> <em>(Kaorte uut 1832) De pielken wiezen et meugelike pad an op een kaorte uut 1832.</em> D’r is nog een argement om an te nemen, dat Oosterwoolde een betrekkelik oolde parochie is. De dÖRpen bin ommes niet toegelieke sticht. D’r bin wat ooldere parochiedÖRpen, mar ok wat jongere die laeter, doe ze groot genoeg weren om een eigen parochie te stichten, heur van et ooldere dÖRp ofsplitst hebben. Zo bestaot d’r een parochiefiliaosie, een moeke-dochter-relaosie die ok hiere en daore in de Stellingwarven nog an te wiezen is (Ni’jberkoop is bi’jgelieks een dochter van Berkoop). Omdat een bestaonde parochie inkomsten verleur as een diel him daorvan ofsplitste, was een jongere parochie bi’j wieze van kompensaosie jaorliks een bedrag verschuldigd an de moeke-parochie. Zo is uut de schaerse schriftelike bronnen die beweerd bleven een schinkingsakte uut 1391 waor uut blieken dot, dat et Maria-alter van Sint Clemenskarke in Stienwiek inkomsten kreeg uut ‘Oesterewolde’. <img src=”http://www.dorpskerk-oosterwolde.nl/Afbeeldingen/Kerk Steenwijk.jpg” alt=”De karke van Stienwiek” /> <em>(De karke van Stienwiek)</em> Dat wist d’rop dat d’r dus dudelik een relaosie beston tussen Oosterwoolde en Stienwiek. En dat kan haost niet aanders of et het te maeken mit de hierboven nuumde parochiefiliaosie. De vraoge onstaot dan, of d’r ok weer jongere parochies binnen die ofsplitst binnen van Oosterwoolde. Bewiezen bin daor vanzels niet veur, mar et zol hiel goed meugelik wezen kunnen dat de parochies van De Fochtel en Langedieke dochters binnen van Oosterwoolde. De Fochtel, omdat et krekliek as Oosterwoolde in et stroomgebied van et Grote Diep ligt en Langedieke vanwege zien ligging an et Kleine Diep en mit de karkelokoasie stief tegen et dÖRpsgebied van Oosterwoolde an. Vanwege jongere ofsplitsings hadden de ooldere parochies vaeke een betrekkelik groot en onriegelmaotig dÖRpsgebied. Dat argement gaot ok op veur Oosterwoolde. Of de parochie van Appelsche een dochter is van Oosterwoolde dan wel een direkte ofsplitsing van Stienwiek, is niet dudelik. Mar d’r is nog wat dat in de richting van Stienwiek wist. De patrones ofwel de bescharmheilige van de karke in Oosterwoolde was Sint Ursula (en niet Bonifatius, zoas wel beweerd is). Een oolde legende vertelt, dat Ursula een Britse keuningsdochter was, die de gelofte van maegdelikhied oflegd had. Om an een huwelik mit een heidense prins te ontkommen ontvlochtte ze mit nog elf maegden per schip heur laand. Tussen haokies: omdat de M. van ‘maegden’ laeter lezen wodde as et Romeinse ciefer M, dat duzend betekent, het de legende d’r 11.000 van maekt. Prinses Ursula en heur maegden belaanden vanwegens een zwaore storm veur de Hollaanse kust, waor ze de Rijn opveurden en uutaendelik in de stad Keulen ankwammen. Doe disse stad deur de Hunnen belegerd en inneumen wodde, bin Ursula en heur gezellen mit pielken ommebrocht. Ze bin plechtig begreven in Keulen en daornao as martelaressen vereerd. Ursula, de heilige mit heur 11.000 maegden, was veural in de 12e ieuw in Europa een populaire heilige. Heur feestdag was op 21 oktober. Veur Oosterwoolde, een Ursula-parochie, moet 21 oktober dan ok zeker een belangrieke dag west hebben: een dÖRpsfeest mit een plechtige misse in de karke en een processie mit Ursula heur relekwienen deur de buurt. Bi’j zoe’n feest heurde ok een kermis en een jaormark. De jaormark, die vanoolds in Oosterwoolde hullen wodde in oktober, kan hiel goed van oorsprong et feest west hebben van de oolde patrones Sunte Ursula. Stienwiek het vanoolds in de oktobermaond ok een belangrieke jaormark: de “Elf duzend”! Et kan niet aanders of die naeme is ontliend an de heilige Ursula en de legende van de 11.000 maegden. Dat is een anwiezing dat in Stienwiek disse heilige ok vereerd wodden is en toegelieke zol dat weer een anwiezing wezen veur de karkelike baand tussen Stienwiek en Oosterwolde. Klik <strong><a href=”http://www.dorpskerk-oosterwolde.nl/?page_id=30″ title=”Naor et volgende heufdstok”>HIERE</a></strong> om naor 1.d Oosterwoolde en de karke te ga0n.</body>